31 augustus 2024 – Op de allerlaatste dag van deze, toch best wel bizarre, maand kon ik het niet laten. Wanneer je me eind juli gezegd zou hebben hoe augustus zou gaan, dan had ik je aangekeken met een opgetrokken wenkbrauw. Het is alweer even terug dat ik dit pracht exemplaar bij Isis kocht. Ik stelde daar de vraag: ‘als ik maar één boek zou lezen over de Joodse geschiedenis; welke dan?’ Dit was het antwoord: Omzwervingen van Chaim Potok. Nou. Waar zal ik eens beginnen?? Dit boek begint zo’ n 5000 jaar geleden in Soermerië. Yep. Dat is een heel eind terug en Google maps gaat je er niet brengen. Potok neemt je mee in de wereld van kommer en kwel, van slavernij en overheersing. De wereld van de goden Anoe, Enlil, Enki en Ninchoersag; hemel, lucht, water en aarde. En dan zijn er ook nog de nomadische West-Semieten die Hadad, El, Sjamasj, Anat, Baäl en Har vereren. Om alle zonnegoden die er ook nog waren maar even over één kam te scheren. De god Anoe komt wel heel erg overeen met de Anoenakki van Marcel Messing. En de verering van Baäl zag ik zelfs gister nog tussen de voorgestelde berichten van Twitter staan. Dus. Ik denk dat je wel kunt concluderen dat het druk is daarboven. 

Eigenlijk is er alleen maar dood en verderf. Deportaties, het spiesen van je tegenstander en slavernij zijn de normaalste zaak van de wereld en wanneer jij als heerser middelen nodig bent voor het bouwen/ versterken van je paleis, dan ga je op rooftocht om de boel te financieren. Voor de Hebreeuwen veranderd dit met het verbond van Mozes. Wanneer Mozes een Egyptenaar heeft gedood slaat hij op de vlucht en leidt een teruggetrokken leven bij de nomaden. Jaren gaan zo voorbij. Totdat God zich aan hem openbaart als JHWH, Potok vertaald de Hebreeuwse tekens met het woord ‘zijn’. Daar kan ik wel wat mee. De wet die uit dit verbond kwam, met de tien-geboden als in beton gegoten, geldt voor de Hebreeuwen. Dat wil zeggen voor de Jood die JHWH als zodanig aanneemt. Vanuit dit perspectief is er niks anders dan Jood of Heiden. De besnijdenis is het symbool van het verbond. En nu hoor ik Tom de Wal zeggen ‘geen enkele Christen kent de tien-geboden, wij vielen nooit onder de wet, de wet is van voor Christus en los daarvan was de wet er alleen voor de Joden’. Tja. Hier zit een ex-katholiek. Nou. De tien-geboden staan gewoon uitgehakt op de pilaren in de kathedraal hier in Stad. En ik gok dat ik acht van de tien goed heb wanneer je me overvalt met deze vraag. Conclusie; het verbond van Mozes, de tien-geboden, geldt enkel voor Joden en verder voor niemand. Serieus?! En wat moet een Christen dan doen? Daar komt ie: liefhebben. 

Terug naar Potok. Het boek heb ik nog niet half uit en op dit moment ben ik beland zo’n 100 tot 50 jaar voor de jaartelling (dat is de woordkeuze van Potok). De verbinding tussen het Hebreeuws en de Grieks is nu gemaakt. Je zou je suf lachen wanneer je leest waar het woord ‘marathon’ vandaan komt en ook wat ‘gymnasium’ eigenlijk is. En dit net zoals de olympische spelen een verering is van diverse goden. Ja. Dit was er 500 voor de jaartelling ook al. Wederom een bak vol kommer en kwel, dood en verderf, angst en manipulatie. 

Waarom lees jij dit soort boeken eigenlijk Esther? Omdat ik nieuwsgierig ben. En het leert mij zo ontzettend veel over wat er gaande is in de wereld. Als je je niks herinnerd, dan doe je niks anders dan herhalen. Herhalen, herhalen, herhalen. Een beetje anders hier en een beetje anders daar (ik hoor nu Tante Til zingen met een verfkwast in haar hand). In ’De oude wijsheid’ beschrijft Annie Besant een korte weg om verlichting te bereiken, eigenlijk is dit de kameel die door het oog van de naald gaat (dit is ook een Bijbelse tekst maar opgezocht heb ik het niet). Kan jij sterven aan al je overtuigingen? Alle zin en onzin die jij iedere dag aan jezelf verkoopt als waarheid? En terug naar de waarheid? Wil jij het? Kies dan het pad van Jezus want Hij is door het oog van de naald gegaan en heeft broodkruimels achtergelaten. Je mag het natuurlijk ook allemaal zelf uitzoeken. Dan ben je wel langer bezig. Maar hoe je het ook wendt of keert, hij staat aan de andere kant. Je mag nu Zijn handreiking aannemen of later. Alles is goed. 

Huh? Ja. Verlichting. De eeuwige lamp in jou en van jouw. Die gaat aan. Of je het nou leuk vind of niet. Of het nou in dit leven is of in het volgende. En dat begint in je ogen. Dat je ogen met liefde en mededogen naar binnen mogen kijken. Nee. Dit is geen ‘kijk mij hier is geweldig zijn vrijbrief’. Liefdevol zijn voor jezelf kan moeilijker zijn dan je wellicht zou denken. 

Op naar de herfst 🙂